OKUL ÇAĞINDA BESLENME
- Beslenme, hayati fonksiyonların yerine getirilmesi, büyüme, gelişme, fiziksel aktivitelerde bulunabilme, sağlığın korunabilmesi için dışarıdan besinlerin alınıp tüketilmesidir.
- Sağlıklı ve dengeli beslenme herkes için, özellikle de çocuklar için çok gereklidir; çünkü bu dönemde kazanılacak beslenme alışkanlıkları yaşam boyu devam etmektedir.
- Özellikle hızlı büyüme ve gelişme sürecinde olan çocukluk ve adölesan döneminde kazanılan doğru beslenme alışkanlıkları bireylerin yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmelerinin sağlanması açısından da önem kazanmaktadır.
- Çocukların beslenme alışkanlıkları kazanmasında en etkin çevre, aile, okul ve içinde yaşanılan ortamdır.
- Çocukluk dönemi; temel yemek yeme alışkanlıklarının yerleştiği, iyi bir gelişim ve sağlıklı bir gelecek için önemli bir dönemdir.
- Okul çağı; Türkiye nüfusunun 0-4 yaş %25,1 , 5-9 yaş ise; %29,4 oranla çocukları kapsamaktadır. (ADNKS, 2022).
- Çocukların beslenme alışkanlıklarının geliştiği,
- Ev dışında arkadaşlarıyla yemek yemeye başladıkları,
- Fiziksel, bilişsel ve sosyal büyüme ve gelişmenin hızlandığı,
- Sorumluluklarının arttığı,
- Yetişkin dönemde sağlıklı yaşamın temellerinin atıldığı önemli bir dönemdir.
Okul Çağı Dönemi Çocuklarda;
- Büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu,
- Besin öğesi gereksinimin yüksek olduğu,
- Duygusal gelişim hızının arttığı,
- Yaşam boyu sürecek davranışların kazanılmaya başlandığı bir dönemdir.
- Günümüzde okul çocuklarına yönelik toplu beslenme hizmetlerine bakıldığında, okul kantinlerinin ve öğrencilerine sunulan yemekhane hizmetlerinin öğrencilerin beslenmesinde önemli rol oynadığı görülmektedir.
- En hızlı büyüme kızlarda 10-12, erkeklerde ise 11-14 yaşında başlamaktadır. Vücut ağırlığındaki artış yaklaşık 20 yaşına kadar, boy uzunluğundaki artık ise kızlarda 17 yaşına kadar, erkeklerde ise yavaşta olsa 20-22 yaşına kadar devam etmektedir.
- Büyüme sürecinde önemli miktarda enerjiye ihtiyaç vardır. Günlük alması gereken vitamin, mineral, protein, yağ, karbonhidrat, posa ve bunun yansıra gerektiğinde omega-3 ve probiyotik gibi dışarıdan temin edilmelidir.
Çocuklarda Görülen Başlıca Beslenme Sorunları:
- Zayıflık veya şişmanlık,
- Anemi (Kansızlık),
- Vitamin yetersizliği,
- İyot yetersizliği,
- Diş çürükleri,
- Obezite,
- Metabolik sendrom
Çocuklarda aşırı kilonun sebeplerine bakacak olursak; aşırı beslenme, yanlış beslenme ve tek yönlü beslenme görülmektedir. Peki biz ne yapmalıyız?
Beslenmenin Hedefleri
- Çocuktan çocuğa değişmekle birlikte günde en az 3 ana öğünlerle birlikte ara öğünler tüketilmelidir.
- Ara öğünlerde sağlıklı besinler tercih edilmeli. Örneğin; meyve, yoğurt, süt, taze sıkılmış meyve suyu, peynirli sandviç, kek, börek, sütlaç, tost, muz, elma, çiğ kuruyemişler ve kurutulmuş meyveler tercih edilmelidir.
- Gazoz ve şeker gibi diş sağlığını olumsuz etkileyen ara öğünlerden kaçınılmalıdır.
