Dünyamızın en büyük doğal ışık kaynağı olan Güneş’in yüzünü sonbahar ve kış aylarında daha az görürüz. Bu da bazı insanlarda sonbahar ve kış aylarında kendisini daha kötü hissetmesine sebep olabilir. Peki neden?
Sonbahar ve kış aylarında, ilkbahar ve yaz aylarına göre daha depresif hissedebiliriz. Bunun sebebi mevsimsel depresyon olabilir. Günlerin kısaldığı sonbahar ve kış mevsimlerinde güneş ışığı da azalır ve buna bağlı olarak da melatonin düzeyinde artış ve seratonin düzeylerinde azalma görülür. Karanlık ortam melatonin üretimi attırır. Melatonin insan hareketlerini yavaşlatan, uykulu ve bitkin yapan doğal bir sakinleştiricidir. Bu sakinleştirme sonucu kendinizi bitkin ve yorgun hissedebilirsiniz. Aldığınız uyku yetersiz gelmiş gibi hissettirebilir. Zihinsel ve bedensel olarak bitkin olursunuz. Bu durum güneşli günlerin olduğu günlerde melatonin hormonunun azaldığı ve seratoninin artmasıyla son bulabilir. Tekrarlayan depresyon atakları hep aynı mevsime denk gelir. Ataklar arası dönemde kişiler kendini tamamen düzelmiş hissederler. Unutulmamalıdır ki bu semptomlar mevsimle bağlantılı ortaya çıkmaktadır.
Semptomları nelerdir?
- İsteksizlik, mutsuzluk, umutsuzluk
- Kaygı veren düşüncelerde artış
- Yorgunluk
- Uyku bozuklukları
- İştah değişimleri
- Konsantrasyon bozuklukları
- Enerji kaybı çabuk yorulma
- Suçluluk duygusu
- Kendini değersiz hissetme
- Sinirlilik, karamsarlık
Mevsimler depresyon, kadınlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazla görülmektedir. Mevsimsel depresyonun etkileri kalıcı olarak düşünülmemelidir. Mevsimsel depresyon geçici olmasına rağmen kişinin hayat kalitesinde düşmeye sebep olabilir. Bu yüzden göz ardı edilmemelidir. Gerektiğinde profesyonel yardım alınmalıdır.
Kaynakça
Sivri, S (2020). Mevsimsel depresyon nedir?. Acıbadem Hayat. https://www.acibadem.com.tr/hayat/mevsimsel-depresyon-nedir/#:~:text=G%C3%BCnlerin%20k%C4%B1sald%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20sonbahar%20ve%20k%C4%B1%C5%9F,i%C3%A7in%20gereken%20biyolojik%20ko%C5%9Fullar%C4%B1%20yaratabilir.
Ekinci, M., Okanlı, A. ve Gözü Ağca, D. (2005). Mevsimsel depresyonlar ve baş etme yolları. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi̇.
Işık, B. (2020). Doğal ışığın ergen depresyonu üzerindeki̇ etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Başakşehir Üniversitesi̇.