Orta kulak enfeksiyonları çocuklarda en sık görülen klinik tabloyu oluşturmaktadır.Bu enfeksiyon en sık bebeklik ve çocukluk döneminde görülmekte, yaşın ilerlemesi ile birlikte sıklığı azalmaktadır. Bebek ve çocuklarda sık görülmesini etkileyen bazı faktörler vardır.
-Yatay pozisyonda beslenen bebeklerde sütün orta kulağa geçmesi ve irritasyonu sonucunda, orta kulak iltihabı gelişebilir. Aynı varsayım gastroözafajiyal reflüsü olan bebekler içinde geçerlidir.
-Östaki tüpünün anatomik olarak olgunlaşmamasına sonucu orta kulak tam olarak korunamaz.
-Çocukların erken yaşta kreş ve yuvalara gitmesi sonucu sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmesi
-Östaki borusunun fonksiyonu bozabilen adenoid vegetasyon (geniz eti) oluşması
-Bebeklerde ve çocuklarda immun sisteminin yetersiz olması
sonucu orta kulak iltihabı bu yaş grubunda sık olarak görülmektedir.
Günümüzde bebek ve çocukların en sık doktora başvurma ve antibiyotik alma nedenini oluşturan orta kulak iltihabı vakaların tedavisinde bazı sorunlar mevcuttur. Antibiyotiklere direncin artması bu sorunların başında yer almaktadır.
Bilindiği gibi klasik orta kulak iltihabı on günlük antibiyotik tedavisi ile birlikte ağrı kesici , dekonjestan ve antihistaminiklerin birlikte uygulanmasıdır. Tedaviye yanıtın yeterli olmadığı durumlar ve orta kulak iltihabının sık tekrarlanması tedavide yeni arayışlara neden olmuştur.
Orta kulak iltihabı tedavisinde antibiyotik süreci ne olmalıdır ? Tedavi sürecinin on gün olarak kabul edildiği günümüzde kısa süreli antibiyotik tedavisi uygulanabilir mi ? Her vakada antibiyotik tedavisi verilmelidir ? Bu vakalarda alternatif tıp uygulanabilir mi soruları yanıt beklemektedir.
Orta kulak iltihabı olan çocukların tedavisinde ağrı kesiciler başlanmalıdır. Ağrı kesici olarak ibupirofen ve asetaminofen kullanılmaktadır. Topikal ağrı kesiciler kullanılabilir. Sıcak , soğuk uygulamasının ağrıyı giderici etkisinin olmadığı bilinmektedir.
Dekonjestan ve antihistaminiklerin ödem çözücü ve nasal alerjiye karşı etkili olduğu bilinmekte , yaygın olarak kullanmasına karşın yapılan çalışmalarda tedavide yerinin oldukça az olduğu vurgulanmaktadır. Antihistaminik verilen hastalarda orta kulaktaki sıvı birikiminin daha uzun sürede düzeldiğine dikkat çekilmektedir. Dekonjestan ve/veya antihistaminiklerin kullanımı önerilmektedir.
Akut orta kulak iltihabı olan çocuklar altı aydan küçükse antibiyotik başlanmalıdır. Altı ay- iki yaş arasındaki çocuklara da antibiyotik verilmelidir. İki yaşından büyük çocuklarda orta kulak iltihabı çift tarafta ise ve kulak ağrısı varsa antibiyotik tedavisi verilebilir. Orta kulak iltihabına ait belirtilerin şiddetli olmadığı vakalarda antibiyotik tedavisi geciktirilebilir veya antibiyotik tedavisi vermeksizin hasta izlenebilir.
İki yaşına kadar olan çocuklarda antibiyotik tedavi süreci on gün olup , iki yaşından büyük çocuklarda ise tekrarlayan orta kulak iltihabı öyküsüde mevcut değilse tedavi süreci beş ile yedi gün arasında değişmektedir.
Tedavide önerilen antibiyotik amoksisilindir. Alternatif olarak makrolid ve sefalasporinler kullanılabilir. Tedaviye 48 ile 72 saatte yanıt alınamayan vakalarda alternatif tedavi , amoksisilin-klavulonat ve diğer sefalosporinler önerilmektedir. Trimethoprim-sulfamektakzasol’un bu vakalarda kullanılması ise sınırlıdır.
Topikal bitkisel ilaçların kullanımına ait sağlıklı veriler mevcut değildir.
Kısa süreli antibiotik tedavisinin uygulamaya girmesi ile birlikte orta kulak iltihabı tedavisinde yeni ufukların açılacağı şüphesizdir.
