Merhabalar, sizlerle bugün soğuk duş uygulamasının detaylarını konuşmak istedim. Kendimin de uygulamakta olduğum ve oldukça faydasını halen görmekte olduğum bir uygulama.
Soğuk duş terapisi literatürde bolca yer almaktadır ve soğuk hidroterapi adıyla geçer. Faydaları saymakla bitmez.
Tarihçesine bakarsak antik çağlardan beri yapılan bir uygulama. Tıbbın babası olarak bilinen, antik yunan tıp bilimci Hipokrat eserlerinde soğuk su terapisinin müptelası olduğunu belirterek herkese önermiştir. Romalılar bugünkü adıyla sauna diye bildiğimiz sıcak odalardan çıkıp soğuk su havuzuna atlama uygulamaları yapmışlar. Rönesans döneminde de insanlar soğuk suyu çeşitli mental ve fiziksel problemleri çözmede kullanmışlar.
Günümüzde de geçmişte olduğu gibi iyi bilinen ve geçerliliğini koruyan bir yöntem aslında. En meşhur atletlerden, ünlülere kadar birçok kişinin bu uygulamayı düzenli olarak yapmakta olduğunu görebilirsiniz. Madonna, Lady Gaga, Miranda Kerr, Nicole Kidman bunu uyguladığını açıklayanlardan yalnızca birkaçı…
Bugün en yaygın kullanıcılar atletler. En çok inflame ve aşırı kasılmış kasların gevşemesi amaçlı tercih ediyorlar. Zorlu egzersizler veya yarışmalardan sonra rejenerasyon için atletler arasında yaygın olarak tercih edilmekte.
Soğuk duş müdavimleri bunun güne başlarken kahve gibi spor yapmak gibi bir günlük enerji kaynağı olduğunu bilir. Doğru uygulama ile sizler de bu durumu deneyimleyebilirsiniz.
Peki tıbben faydaları nelerdir? Size en önemli 6 faydasını saymak istiyorum:
1- Kas ağrıları ve kramplarının gerilemesi
Aklınıza şu soru gelebilir. Soğuk kasları daha çok kasıp krampları arttırmaz mı? Bu uygulamayı düzenli yapmayan, bir anda soğuğa maruz kalan bir birey için elbette evet. Ancak bizim bahsettiğimiz günlük rutini olarak bu uygulamayı yapan bireyler için.
Tam aksine, çok sayıda bilimsel çalışma günlük düzenli olarak uygulanan soğuk duşun romatizma, fibromiyalji gibi durumların yarattığı ağrıya iyi geldiğini, bunu da enflamasyon denen vücudun reaksiyonunu azaltarak sağladığını göstermiştir.
2- Zayıflama
Zayıflamadan kasıt ödem atma gibi hemen geri dönüşlü bir durum değil. Soğuk duşun sağladığı zayıflama metabolik aktiviteyi arttırarak vücudun yağ yakması ile ilişkilidir. Termoregülasyon denen olay ile vücut ısısını tekrar yükseltebilmek için metabolik aktivitesini arttırır ve soğuk duş bu haliyle yağ yakımına yardımcı olur.
3- Bağışıklık sistemi güçlenmesi
Araştırmacılar düzenli olarak soğuğa maruz kalma durumunun ve bununla eş zamanlı olarak yapılan solunum egzersizinin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ve grip benzeri semptomları azalttığını göstermiştir. Soğuk su lökosit dediğimiz bağışıklık hücrelerinin yani vücudun mikroplara ve çeşitli mikroorganizmalara karşı olan polislerinin lenf bezi dediğimiz karakollardan çıkarak kan damarlarında gezinmesini yani sahaya çıkmasını sağlar. İşte burada vücudun mücadele etmesi gereken mikroorganizmaları yerinde daha kolay şekilde yakalamasını sağlar. Bu da vücudun detoksifikasyonunu meydana getirmektedir.
4- Mental Faydalar
Enflamasyon sadece vücut fonksiyonları üzerine etkili vücut yanıtı değildir. Anksiyete ve depresyonla da enflamasyonun ilişkili olduğu gösterilmiştir. Antienflamatuvar etkili olan soğuk su bu nedenle psikolojik sağlığa da iyi gelmektedir.
Özellikle pektus hastalarında deformitenin yarattığı psikolojik etkiler konusunda faydalı olması açısından soğuk duşu öneririm.
Soğuk duş sadece antienflamatuvar olarak değil, bireylere hayat rutini ve günlük disiplin kazandırarak daha başarılı ve yüksek enerjili olmasını sağlar. Bu da psikoloji üzerine indirekt etkisidir.
Ayrıca soğuk su terapisi vagus sinirini de uyararak sakin kalmayı ve stresten uzak durmayı sağlar. Yani bizi stresten koruyan parasempatik sinir aktivitesini uyarır. Bu sayede kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlayan çeşitli hormon, nörotransmitter gibi salgıların salgılanmasına öncü olur.
Soğuk su sakinleşme ve gevşeme dışında dopamin salınımını da arttırarak modumuzu yükseltir. Dopamin bir bağımlılık hormonudur ve spor yapanlarda, çikolata yiyenlerde, sigara içenlerde salgılanıp tekrar yapma isteği doğurur. Soğuk suyla duşa sizler de alışırsanız bir daha bırakamayacaksınız. Deneyin ve görün!
5- Daha İyi Uyku
Uyku, özellikle de iyi bir uyku bizim herşeyimiz. Enerji kaynağımız, bağışıklığın koruyucusu, psikolojik-mental dinlenme gibi faydaları saymakla bitmez bir durum…
Düzenli soğuk duş parasempatik sistemi aktivite ederek gevşemeyi ve daha iyi uyumayı sağlar. İyi uykunun faydalarını tek tek saymama gerek yok sanırım…
6- Cesaret artışı
Çok uzun zaman değil, 2 yıl öncesine kadar ben de başlangıçta özellikle de kış günü soğuk suya girmekten çok çekiniyordum. Bu duyguyu yendikten sonra genel anlamda korkularımla mücadele etme konusunda daha özgüvenli oldum.
Hepiniz konfor alanı dışına çıkmanın her anlamda ne kadar faydalı olduğunu biliyorsunuzdur. İşte soğuk duş da konfor alanı dışına çıkmanın en pratik yollarından bir tanesi ve bu nedenle katkısı oldukça fazla.
Vücudumuza birçok faydası bulunan "SOĞUK DUŞ" uygulaması nasıl yapılır?
Öncelikle şunu belirtelim ki kalp hastalığı, yüksek tansiyon ve diğer çeşitli rahatsızlıkları bulunanlar soğuk duşa başlamadan önce bu konuyu takip edildikleri doktorları ile görüşmeleri gerekir.
Bu uygulama her gün yapılmalıdır. Gün içerisinde ise literatürde en fazla sabah yapılması önerilmektedir. Sadece güne iyi başlamak için değil, aynı zamanda geceleri iyi bir uyku için de bu öneriliyor.
Önceleri soğuk suda birkaç saniye kalarak başlayabilirsiniz. Acele etmeyin, ilk soğuk duş deneyimi en zor olanı olacaktır, unutmayın! Ancak sizi başlangıç için motive edecek basamak da bu olacaktır. O nedenle hırslı ve hızlı bir başlangıç yapıp sonrasında vazgeçmeye gerek yok. Yavaş ancak kendinizden emin ilerleyin.
Yeni başlayanlar için haftalık challenge lar öneriliyor. Haftalık olarak zaman hedefleri belirleyip bu hedefler doğrultusunda soğuk suda kalma sürelerinizi giderek arttırabilir, hedeflerinize ulaşmaya odaklanabilirsiniz.
İdeal soğuk su maruziyet süresi 2 ila 5 dakika arasıdır. Ancak bu süreler kişiye özel süreler olup zamanla daha da arttırılabilir.
İdeal su sıcaklığı 10-15 derece arasında olmalıdır. Daha düşük sıcaklıklar sorun olabilir. Buz banyosu gibi yöntemler yeni başlayanlar için önerilmez. Sonuç olarak günlük pratikte ekstremist olan Win Hof gibi düşük sıcaklık derecelerine ulaşmak herkes için kolay olmayabilir.
Soğuk suyun altında iken düzenli nefes almaya odaklanmalıyız. Burundan nefes alıp ağızdan vererek düzenli solunum yaparsanız soğuk duşun faydası daha çok olacaktır. Ayrıca soğuk suyun altında paniklemenizi de nefes ile kontrol altına alabilirsiniz. Zira düzenli nefes alma stres hormonu olan kortizol düzeyinizi de kontrol altına almanızı sağlar ve mental olarak sizi sakinleştirir. Aynı zamanda hormonal dengenizi koruyarak soğuk duştan aldığınız faydayı arttırır.
Sadece soğuk duş değil, soğuğun doğal etkilerinden kış dönemleri daha fazla yararlanabiliriz. Örneğin soğuk bir sabah havasında doğa yürüyüşü ya da egzersiz yapmak ve bu esnada ince giyinmek de benzer katkıları sağlayacaktır. Güneş varsa kısa kollu giyinmek D vitamini üretimine de katkıda bulunur. D vitamini miktarını arttırmanın pektus ekskavatum üzerine kanıtlanmış olan düzeltici etkisi unutulmamalıdır.
Evde soğuk su dolu bir küvette 3-4 dakika kalmayı ise önermiyorum. Çünkü önümüzdeki yıllarda dünyamızı bekleyen bir su kıtlığı tehlikesi mevcut. Bu tip su israfına yol açan yöntemler bizler ve gelecek nesiller için büyük sorun oluşturabilir.
Tıbbi olarak soğuk uygulamayı ameliyat ağrılarını azaltmada özellikle pektus ameliyatlarından sonra daha az ağrı sağlayan kriyoterapi uygulamalarında görmekteyiz. -100 derecedeki probu ağrıyı hissettiğiniz sinire dokundurarak 3-4 dakika boyunca siniri dondurmaktayız. Sinirin kendini onaracağı birkaç ay boyunca ağrıyı iletmesi imkansız hale gelir. Böylece ameliyat sonrası özellikle de Nuss ameliyatı sonrası iyileşme sürecini hasta ağrısız bir şekilde atlatmış olur.
Umarım anlattıklarımla sizlere faydalı olabilmişimdir. Bu ve benzeri içeriklerin daha çok olmasını istiyorsanız kanalıma abone olmayı ve beğen tuşuna basmayı unutmayınız.
