Miyom, rahim düz kas tabakasından kaynaklanan iyi huylu tümörlerdir.
Dünyada ve ülkemizde hangi sıklıkta görülüyor? Son yıllarda görülme oranında artış var mı?
Kadınlarda alt karın bölgesinde en sık görülen iyi huylu tümördür. Kadınlarda ortalama %70-80 bulunmasına rağmen ancak sadece %25’inde tedaviye ihtiyaç duyulacak kadar belirtiler verirler. Genellikle cinsel olgunluk çağındaki kadınlarda görülürler. Son yıllarda artış gösterdiğine ait bilimsel veri bulunmamaktadır.
Miyom olan kadınların yüzde kaçı bu sorunu olduğundan habersizler? Neden fark etmiyorlar miyom olduğunu?
Miyomlar genellikle belirti vermezler. Bu nedenle kadınlar miyomları olduğunu anlayamayabilirler. Rutin muayene sırasında rastlantısal olarak bulunabilirler. Kadınların dörtte üçü miyomları olduğunu fark etmezler.
Miyom kimlerde görülüyor? (nedeniyle birlikte rica ediyorum) En sık hangi yaşlarda ortaya çıkıyor? Bunun nedeni nedir?
Irksal faktörler sorumlu tutulmuştur, çünkü çalışmalar siyahi kadınlarda 3-4 kat fazla olduğunu göstermiştir. Genetik dışında ayrıca diyet, yaşam biçimi, psikososyal stres ve çevresel faktörler sorumlu tutulmuştur. Hormonal nedenler de miyomların oluşmasında etkili faktördür. Çok sayıda doğum yapmış olan kadınlarda myom görülme sıklığı azalmaktadır. Erken yaşta ergenliğe giren kadınlarda risk artmaktadır. Obezite miyomlar için ayrıca bir risk faktörüdür. A ve D vitamini eksikliği olan kadınlarda miyom riski artmaktadır. Alkol kullanımı riski arttırırken sigara kullanan kadınlarda bir miktar azalmaktadır. Bunun nedeni sigaranın miyomların büyümesine neden olan hormonu azaltmasıdır. Östrojen hormonunun aktif olarak salgılandığı ergenlikten menopoza kadar olan yaş aralığında miyomların görülme olasılığı fazladır.
Her miyom belirti verir mi? Miyomun belirtileri neler?
Miyomu olan kadınların dörtte birinde belirtiler görülebilmektedir. Şiddetli ve uzun süren adet kanamaları olabilir. Kitle etkisi nedeniyle olan belirtiler (kasık ağrısı, sık idrara çıkma, boşaltamama, tıkanıklık gibi idrar yapma problemleri, kabızlık gibi barsak problemleri, varisler) görülebilmektedir. Daha ileri dönemlerde idrar yollarına bası yaparak böbrek yetmezliğine neden olabilirler. Bunların dışında ağrılı adet görme, ağrılı cinsel ilişki olabilmektedir. Ayrıca miyomlarda nadiren de olsa dejenerasyona ve saplı miyomlarda kendi etrafında dönmesine bağlı ani ağrılar da görülebilir.
Miyom kadınlarda infertilite problemine yol açabilir mi? Evet ise hangi mekanizmayla yol açıyor? Miyom ve infertilite ile ilgili rakam rica ediyorum.
Genç yaştaki kadınlarda kısırlık ve/veya gebelik kaybı riski de artmaktadır. Bunun nedenleri rahim iç kavitesini bozarak gebeliğin tutunmasını bozabileceği gibi rahim ağzına yakın veya tüplere yakın yerleşimleri olduğunda sperm yumurta birleşmesini de bozması olabilir. Kısırlıkların yaklaşık %1-2 nedeni miyomlardır.
Miyomu olan kadınlarda başka hangi sorunlar ortaya çıkıyor? (böbrekler, kabızlık, hemoroid vs) Hangi mekanizmayla yol açıyor bu sorunlara?
Bu soruya yukarıda cevap vermiştim :)
Miyomda erken tanının önemi nedir?
Miyomların çoğunluğu belirti vermediği için erken tanıyla ilişkili bir öneri sunmak yerine her kadının yıllık rutin jinekolojik kontrollerini aksatmaması gerekliliği vurgulanmalıdır. Çok fazla büyüyüp başka sorunlara yol açmadan miyomların tedavi edilmesi bu nedenle önem kazanmaktadır.
Miyom nasıl teşhis ediliyor?
Hastanın hikayesi sorgulanırken miyomların neden olabileceği belirtiler sorgulanarak tanıya yaklaşılır. Jinekolojik muayene ve ultrasonla çok rahat tanı konulabilir. Tanıyı desteklemek ve yerini belirlemek için ayrıca MR gibi yardımcı tetkikler de yapılabilmektedir.
Miyomdan korunmak mümkün mü?
D vitamini eksikliğinin araştırılması, hormonal durum kontrolü önerilse de, korunmada pek etkili değillerdir.
Her miyomun tedavi edilmesi gerekiyor mu? Miyom nasıl tedavi ediliyor? Sorun tümüyle ortadan kalkıyor mu?
Kadınlarda %70-80 görülmesine rağmen sadece her dört kadından birinde tedavi gerekmektedir. Tedavi hastanın belirtilerine, yaşına, çocuk sahibi olup olmamasına, kansızlık yapacak düzeyde kanama olup olmamasına, miyomların sayı, büyüklük ve yerleşim yerlerine göre planlanmalıdır. Kanamanın azaltılması için doğum kontrol hapları veya benzeri ilaçlar (hormonlu spiral) kullanılabilir. Rahim giden ana damarlara yönelik tıkama girişimleri yapılabilir. Rahim iç zarının yakılması suretiyle kanama azaltılabilir. Ancak tüm bu yöntemler geçici tedavi yöntemleridir. Kesin yöntem miyomların cerrahi olarak çıkartılmasıdır. Genç, çocuk isteyen kadınlarda myom alınması; daha ileri yaşlarda ve ailesini tamamlamış kadınlarda rahmin alınması işlemleri yapılmaktadır.
Tüm bu cerrahi işlemler açık cerrahi yöntemler kullanılarak yapılabileceği gibi kapalı yöntem dediğimiz ve laparoskopi ya da robotik olarak ayrılan endoskopik yöntemlerle de yapılabilmektedir. Cerrahi olarak miyomlar çıkarıldıktan sonra çok nadiren de olsa başka yerden tekrar miyom çıkabilmektedir. Ancak rahim alınması sonrası bu risk ortadan kalkmaktadır. Myomların menopoz öncesi 1350 kadında bir; menopoz sonrası 350 kadında bir olmak üzere sarkom denilen bir çeşit kanserle ilişkili olabildiği de bilinmektedir. Tedavi kararı verilirken bu konularda da hastaların bilgilendirilmesi gerekmektedir.
