Gece alt ıslatma nedir?
5 yaş ve üzerindeki çocuklarda en az haftada iki kez gece uykuda idrar kaçırmaya enürezis denir. Herhangi bir başka bulgu olmayan ve daha önceden bir idrar torbası bozukluğu olmayan işeme tipine monosemptomatik enürezis (basit gece işemesi), gece işemesinin yanında artmış veya azalmış işeme sıklığı, gündüz idrar kaçırma, sıkışma, duraksama, zorlanma, kesik kesik işeme, işeme sonrası damlatma, idrar tutma manevraları, tam olmayan boşaltma duygusu, kabızlık, gaita kaçırma, idrar yolu enfeksiyonu gibi bulgular eşlik ediyorsa buna da nonmonosemptomatik enürezis (komplike gece işemesi) denir.
Gece alt ıslatmanın nedenleri nelerdir?
Monosemptomatik enürezisin uyanma bozukluğu, gece idrar yapımının fazla olması, olgunlaşmada gecikme, düşük mesane kapasitesi, genetik faktörler en sık nedenleridir. İdrar yolu enfeksiyonu, kabızlık, idrar yollarının doğuştan bozuklukları, idrar torbasının bazı bozuklukları, bazı hormonal hastalıklar (şeker hastalığı gibi) diğer nedenleridir.
Gece alt ıslatmasında yaklaşım nasıl olmalıdır?
Doğru tedavi planı için gece işemesinin doğru tanımlaması yapılmalıdır. Basit gece işemesi, komplike gece işemesinden ve organik hastalıklardan ayırt edilmelidir. Bu nedenle gece alt ıslatan çocuk ve ailesine gece işemenin başlangıç zamanı haftadaki sıklığı, gece kaç kez ıslanma olduğu, beraberinde kabızlık veya dışkı kaçırma, geçirilmiş idrar yolu enfeksiyonu, gündüz idrar kaçırma, sıkışma, kesik kesik işeme, işerken zorlanma, işeme sonrası damlatma, idrar tutma manevraları, tam olmayan boşaltma duygusu, çocuğun gelişim basamakları, aile bireylerinde gece işeme varlığı, kardeş doğumu, okula başlama, taşınma, ayrılık gibi yaşam koşullarındaki değişiklikler, uyku apnesi, gece horlaması ve altı aylık kuru kalma dönemi gibi sorular ayrıntılı olarak sorulmalıdır.Ayrıntılı öykü alındıktan sonra detaylı fizik muayene (özellikle karın, sırt bölgesi, genital bölge) yapılmalıdır.
Basit gece alt ıslatması için laboratuvar tetkiklerinden yalnız rutin idrar tetkiki yeterlidir. Ancak komplike gece alt ıslatma veya sonradan başlayan (altı aylık kuru kalma öyküsü olanlar) gece alt ıslatması olan hastalara böbrek fonksiyon testleri, kan şekeri, idrar kültürü, ultrason çekilmesi gibi ek tetkiklerin yapılması uygun olabilir.
Gece alt ıslatmasında tedavi nasıl yapılır?
Gece alt ıslatma tedavisi destek tedavi, alarm tedavisi ve ilaç tedavisinden oluşur. Destek tedavide aile ve çocuk motive edilmelidir. Çocuğun suçlu olmadığı belirtilmeli ve ailenin bu konuda tutumundaki yanlışlıklar düzeltilmelidir. Beslenme ve günlük sıvı alımı düzenlenmeli, yatmadan iki saat önce sıvı alımı mümkün olduğunca kısıtlanmalıdır. Akşam yemeğinden sonra kafeinli gıdalar (çay, kahve, kola, gazlı içecekler gibi), tuzlu gıda alımından kaçınılmalıdır. Kabızlık varsa tedavi edilmelidir. 2-3 saatte bir düzenli tuvalete gitmesi sağlanmalıdır. Yatmadan önce tuvalete gitmesi önerilmelidir. Uykudan 1.5-2 saat sonra uyandırılarak idrar yapması sağlanmalıdır. Bez bağlanılmamalıdır. Bu destekleyici tedavi tüm gece alt ıslatan çocuklara önerilmekle birlikte ilaç ve alarm tedavisi tercihi doktor ve ailenin ortak kararıyla belirlenmelidir.
