2024 yılı LGS ve YKS sınavlarına iki aydan az bir zaman kaldı. Gerek LGS gerekse YKS sınavına uzun zamandır çalışan ve gerekli hazırlıkları yapan öğrenciler, çalışmalarının karşılığını umarız en iyi şekilde alırlar. Yapılan bilimsel çalışmalarda öğrencilerin yaklaşık olarak yüzde yirmisinin yani her beş öğrenciden birinin yaşadığı yoğun kaygı nedeniyle istediği sonuçları almakta zorlandığı görülmektedir.
Peki öğrencilerin istediği sonuçları almalarına engel olan bu Sınav Kaygısı nedir?
Sınav kaygısı bir kişinin bir sınav veya değerlendirme süreciyle ilgili olarak hissettiği yoğun endişe, stres veya gerilimdir. Bu kaygı, sınavın sonuçlarıyla ilgili korkular, başarısızlık endişeleri, yeteneklerinin yetersiz olduğu düşüncesi veya diğer insanların beklentileriyle ilgili baskı gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.
Sınav kaygısı, hafiften yoğuna kadar değişen bir derecede olabilir ve bazı öğrenciler için sınav yaklaştıkça daha da yoğun hale gelebilir. Hafif düzeyde bir kaygı öğrenciyi motive edip çalışma davranışlarının gerçekleşmesine ve istenen başarının elde edilmesine katkı sağlarken, yoğun Sınav kaygısı, kişinin konsantrasyonunu, performansını ve sınav sonuçlarını olumsuz etkilemektedir. Yoğun kaygı fiziksel belirtilerle (örneğin, mide bulantısı, terleme, titreme) ve duygusal belirtilerle (örneğin, endişe, korku, huzursuzluk) birlikte ortaya çıkabilmektedir.
Sınav Kaygısı Nedenleri Nelerdir?
Sınav kaygısının nedenleri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak genellikle aşağıdaki faktörlerden kaynaklanmaktadır:
Performans Endişesi: Kişinin sınavda başarısız olacağı veya beklenen performansı gösteremeyeceği korkusu. Bu, akademik başarıya veya başkalarının beklentilerine ilişkin baskıdan kaynaklanabilir.
Mükemmeliyetçilik: Bazı kişiler, her zaman mükemmel olmaları gerektiği inancıyla yoğun bir şekilde mücadele ederler. Bu da sınavda hata yapma veya eksiklik gösterme korkusuyla ilişkilendirilebilir.
Gelecek Endişesi: Sınav sonuçlarının gelecekteki kariyer veya eğitim fırsatlarını nasıl etkileyebileceği konusundaki belirsizlik ve endişe.
Hazırlık Yetersizliği: Kişinin sınav için yeterince hazırlanmadığına dair bir inanç veya gerçek hazırlık eksikliği.
Sosyal Baskı: Aile, öğretmenler, arkadaşlar veya diğerleri tarafından yapılan beklentiler veya sınav sonuçlarının toplumdaki algısıyla ilişkili baskılar.
Olumsuz Deneyimler: Önceki sınav deneyimleri, başarısızlık veya olumsuz geribildirim gibi, gelecekteki sınavlarla ilgili endişeleri artırabilir.
Sınav kaygısının temel nedenleri öğrencilerle yaptığımız görüşmelerden ettiğimiz veriler ışığında genellikle bu faktörlerin bir kombinasyonu olarak ve her bireyde farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Kişinin sınav kaygısıyla başa çıkabilmesi ancak, uygun stratejiler ve desteklerle başa çıkılabilir ve azaltılabilir. Öğrencilere sınav stresiyle başa çıkma becerilerini geliştirmeleri ve rahatlamak için teknikler öğrenmeleri yardımcı olabilir. Sınav kaygısını azaltmak için aşağıdaki çözüm yollarını deneyebilirsiniz:
Hazırlık ve Planlama: Sınav öncesinde iyi bir hazırlık yapın. Düzenli çalışma, konuları anlama ve öğrenme sürecinizi iyileştirir. Bir çalışma planı oluşturarak zamanınızı etkili bir şekilde yönetin.
Olumlu Düşünce Kalıpları: Negatif düşünce kalıplarını tanıyın ve onları olumlu düşüncelerle değiştirin. Başarılı olduğunuzda veya zor bir soruyu çözdüğünüzde kendinizi takdir edin.
Nefes ve Rahatlama Teknikleri: Derin nefes alma, ilerideki bir sınavda rahatlamanıza ve sakinleşmenize yardımcı olabilir. Diğer rahatlama teknikleri arasında meditasyon, ilerlemeli kas gevşetme ve yoga bulunur.
Fiziksel Aktivite: Egzersiz yapmak, stresi azaltmanın ve zihinsel sağlığı geliştirmenin etkili bir yoludur. Düzenli olarak egzersiz yapmak sınav kaygısını azaltabilir.
Beslenme ve Uyku: Dengeli bir diyet ve yeterli uyku, stresle başa çıkmak için önemlidir. Sağlıklı beslenme ve düzenli uyku, zihinsel ve fiziksel olarak daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
Destek Almak: Sınav kaygısıyla başa çıkmak için ailenizden, arkadaşlarınızdan veya öğretmenlerinizden destek isteyin. Sınav kaygısı hakkında konuşmak ve duygularınızı paylaşmak, stresi azaltmanıza yardımcı olabilir.
Sınav Stratejileri: Sınav sırasında dikkatinizi dağıtmamak için odaklanma teknikleri ve sınav stratejileri geliştirin. Soruları dikkatlice okuyun, zamanınızı etkili bir şekilde kullanın ve gerektiğinde soruları atlamak veya geri dönmek için stratejiler belirleyin.
Profesyonel Yardım: Sınav kaygınız ciddi bir şekilde yaşamınızı etkiliyorsa, bir danışman veya terapistten profesyonel yardım almayı düşünün. Uzmanlar, sınav kaygısıyla başa çıkma stratejileri ve teknikleri konusunda size rehberlik edebilirler.
Sınav kaygısı, kişiden kişiye değişen bir durumdur, bu yüzden herkes için farklı çözümler işe yarayabilir. Kendinize uygun olan yöntemleri deneyerek hangilerinin sizin için en etkili olduğunu belirleyin.
Adem Alptekin Altunbaş
Eğitim ve Kariyer Danışmanı
Aile Danışmanı
Dikkat ve Beyin Egzersiz Programları Uygulayıcısı
